હાયપરટેન્શનની વ્યાખ્યા ઇવાન્સ અને રોઝ દ્વારા સૂચવવામાં આવી છે:
"હાયપરટેન્શનને બ્લડ પ્રેશરના સ્તરની પરિભાષામાં વ્યાખ્યાયિત કરવું જોઈએ કે જેની ઉપર તપાસ અને સારવાર નુકસાન કરતાં વધુ સારું કરે છે"
સિસ્ટોલિક અને ડાયસ્ટોલિક બ્લડ પ્રેશર દ્વારા હાઇપરટેન્શનનું વર્ગીકરણ :-
હાઈપરટેન્શન 2 પ્રકારના હોય છે:-
1.પ્રાથમિક અથવા આવશ્યક હાયપરટેન્શન :-
85% કેસોમાં પ્રાથમિક હાયપરટેન્શન હોય છે જે કોઈપણ અંતર્ગત કારણો વિના થાય છે. (મોટા ભાગના સકારાત્મક કૌટુંબિક ઇતિહાસ ધરાવે છે)
2.સેકન્ડરી હાઇપરટેન્શન
15% કેસોમાં અંતર્ગત કારણ હોય છે.
ઉદાહરણ તરીકે - ક્રોનિક કિડની ડિસીઝ, પોલિસિસ્ટિક કિડની ડિસીઝ, એક્યુટ ગ્લોમેર્યુલોનફ્રીટીસ, એડ્રેનલ ડિસઓર્ડર, એક્રોમેગલી, એક્સોજેનસ હોર્મોન્સ, સાયકોજેનિક, દવાઓ જેવી કે સ્ટેરોઇડ્સ, ગર્ભનિરોધક ગોળીઓ વગેરે.
હાઈ બ્લડ પ્રેશર (હાયપરટેન્શન) ના ક્લિનિકલ લક્ષણો/લક્ષણો :-
- નિયમિત પરીક્ષા દરમિયાન અને એસિમ્પટમેટિક મોટાભાગના કેસો મળી આવ્યા છે.
- તીવ્ર હાયપરટેન્શનના દર્દીમાં માથાનો દુખાવો, પેસાબ વધારે લાગવો જેવા લક્ષણો હોઈ શકે છે.
- દીર્ઘકાલીન અથવા લાંબા સમય સુધી રહેલું હાયપરટેન્શન હદય મોટું થઈ જવું, આંખ માં નુકશાન ફેરફારો વગેરેનું કારણ બની શકે છે.
હાયપરટેન્શનના દર્દી પ્રત્યેનો અભિગમ:-
- ચોક્કસ બ્લડ પ્રેશર માપો.
- જોખમ પરિબળ, રોગ અથવા અંતર્ગત કારણ ઓળખો.
- કાર્ડિયોવેસ્ક્યુલર ફેરફારો અને જોખમ માટે તપાસો
- કોઈપણ ગૂંચવણો શોધો
ઉંમર, કોમોર્બિડિટી, બીપી અનુસાર એન્ટિહાઇપરટેન્સિવ દવાઓ પસંદ કરો.
હાયપરટેન્શન માટે તપાસ અને તેના અંતર્ગત કારણને ઓળખો:-
- પેશાબનું વિશ્લેષણ
- બ્લડ યુરિયા, ક્રિએટીનાઇન
- સીરમ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ
- ઉપવાસ અને પોસ્ટ પ્રિન્ડિયલ ગ્લુકોઝ.
- લિપિડ પ્રોફાઇલ
- ECG
હાયપરટેન્શનનું સંચાલન:-
- જીવનશૈલીમાં ફેરફાર
વજન પર નિયંત્રણ રાખો
પ્રતિબંધિત મીઠું આહાર
ચરબી અને સંતૃપ્ત ચરબીનું સેવન ઘટાડવું
ફાઇબર રુચ આહાર
દારૂના સેવનને મર્યાદિત કરો
ધૂમ્રપાન ટાળો
નિયમિત શારીરિક વ્યાયામ
- દવા
જો તમારામાં ઉપરોક્ત કોઈપણ લક્ષણો જોવા મળે, તો કૃપા કરીને ચિકિત્સકની સલાહ લો.
0 Comments